Skip to main content


Een van de problemen waar men bij Porsche tijdens de ontwikkeling van de 6 cylinder motor tegen aan liep was de keuze m.b.t. aandrijving van de beide bovenliggende nokkenassen.

Men had veel ervaring opgedaan bij de 4 cylinder Carrera motoren met het gebruik van zogenaamde koningsassen voor de aandrijving van de in dit geval 4 bovenliggende nokkenassen, dit was een betrouwbaar maar niet bepaald geluidsarme oplossing. Verder kon er in die tijd gekozen worden tussen de van oudsher bekende kettingaandrijving of de in die tijd revolutionaire tandriem aandrijving waar op dat moment de firma Glas goede ervaringen mee had opgedaan.

Kettingspanners links en rechts

Porsche wilde op dit onderdeel geen enkel risico lopen en koos voor kettingaandrijving en met name voor de beste ketting die op dat moment verkrijgbaar was van het merk Reynolds.

Kettingspanner links 2.2 ltr

Om nu de trillingen welke bij bepaalde toerentallen optreden te dempen en de kettingen tijdens het door warmte uitzetten van de diverse motordelen op constante spanning te houden werd er gekozen voor een hydraulische kettingspanner. Deze hydraulische kettingspanner ontpopte zich gedurende de jaren 1963 tot en met 1983 als de achillespees van de 6 cylinder boxermotor en heeft menig eigenaar kopzorgen bezorgd. Simpel voorgesteld bestaat de kettingspanner uit een gesloten cylinder met daarin een zuiger met daarboven een veer die uiteindelijk zorgt voor spanning op de ketting. De ruimte onder de zuiger is 100% gevuld met olie zodat elke beweging van de zuiger gedempt wordt. Wanneer langs de afdichting van deze zuiger olie gaat lekken zal er uiteindelijk te weinig olie aanwezig zijn om de zuiger te dempen met als gevolg te weinig spanning op de ketting. De ketting kan dan heen en weer gaan slaan en in het meest extreme geval meerdere tanden verspringen op het nokkenastandwiel met als gevolg dat kleppen de zuigers raken en een enorme schade veroorzaken.

Kettingspanner v/d 3.2

Door de jaren heen heeft Porsche deze spanners steeds verbeterd maar pas na invoering van de door motoroliedruk gevoede hydraulische spanners op de Carrera 3.2 bleek het probleem grotendeels opgelost. Grotendeels, omdat ook deze nieuwe spanners stuk kunnen gaan maar daarover later meer.

Hoe problemen te herkennen en op te lossen?

Problemen met de kettingspanners kunnen tijdig ontdekt worden door goed te luisteren naar de motor. Wanneer bij gas geven rond de 2000 toeren ratelende geluiden vanuit de motor komen die bij hogere toerentallen verdwijnen en dan bij gas los rond de 2000 toeren weer optreden, zijn over het algemeen de kettingspanner[s] hoofdverdachte. Het is dan wel zaak om zo snel mogelijk een deskundig iemand erbij te halen, zodat er geen verdere schade gaat ontstaan.

Op dit moment staat menig liefhebber voor de keus:
a] de originele spanners vervangen door nieuwe;
b] de originele spanners laten reviseren;
c] een nieuwe set monteren zoals gebruikt bij de 3.2 motoren.
Optie c wordt door Porsche aanbevolen en kan op alle motoren v.a. 1968 probleemloos gemonteerd worden, probleem hier is voor velen de originaliteit.

Optie a is uiteraard goed maar ook optie b is een prima alternatief.

Eigen ervaring

Toen mijn 911 2.2. T ratelende geluiden begon te produceren heb ik gekozen voor optie b, ik heb de spanners gedemonteerd en door clublid Erik Hendriks in Mook laten reviseren. Resultaat: redelijke kosten en weer prima functionerende kettingspanners.

Toeval was dat omstreeks dezelfde tijd [wet van Murphy?] bij mijn 911 SC cabrio [63000 originele km] ook een dergelijk ratelend geluid waarneembaar werd waarop ik besloot om hier voor de verandering optie c te doen toepassen. Behept met een enorm tijdgebrek besloot ik om deze modificatie te laten uitvoeren door mijn lokale Porsche specialist Manuel Pelzer uit Kerkrade, afspraak gemaakt en binnen no time reed ik weer vrolijk rond genietend van het prachtige zomerweer, totdat er plotseling van achter een akelig ratelend geluid waarneembaar werd. Mijn maag draaide rond, mijn hart begon steeds sneller synchroon aan het ratelende geluid te slaan en zwaar transpirerend parkeerde ik mijn geliefde cabrio langs de kant van de weg. Motor meteen stop gezet Manuel gebeld en auto door hem laten ophalen. De diagnose werd door hem snel gesteld: nieuwe kettingspanner aan rechterzijde defect en gelukkig verder geen schade, tevens vermelde hij dat hij dit nog nooit eerder had meegemaakt. Terwijl hij toch op jaarbasis gemiddeld 25 tot 30 van deze ombouwsets monteert. Dus defecte spanner gedemonteerd en teruggebracht naar Porsche in Aachen waar werd medegedeeld dat zij dit ook nog nooit hadden meegemaakt. Probleemloos werd een nieuwe set meegegeven met advies om de linker [ook nieuwe] spanner toch maar voor alle zekerheid ook te vervangen. Zo gezegd zo gedaan, Manuel monteert dus weer 2 nieuwe spanners start de motor en ja hoor meteen ratelen geblazen aan de rechterzijde. Waar ligt dit nu aan ? oliedruk --- nee prima, toevoerleiding verstopt? - nee prima. O.k. dan maar weer demonteren en ja hoor weer een defecte spanner en algemene verslagenheid.

Hoe is dit mogelijk? Porsche Aachen geeft aan: breng maar terug voor onderzoek wat ook terstond gebeurd is, maar durft hangende het onderzoek geen nieuwe set uit bestaande voorraad mee te geven. Porsche neemt wel contact op met een groot revisiebedrijf in Aachen waar zij regelmatig spanners aanleveren met de vraag of zij een set kunnen leveren met een oudere fabricagedatum. Deze set wordt door Manuel uiteindelijk gemonteerd en functioneert tot op heden prima. Gegevens m.b.t het onderzoek verstrekt Porsche niet maar men heeft wel toegegeven dat er iets duidelijk mis was en men heeft Manuel gelukkig schadeloos gesteld voor de extra montagekosten.

Blijf alert

Zo zie je maar weer dat ook optie c problemen kan opleveren en dat de nieuwe generatie kettingspanners niet per definitie onfeilbaar zijn.
Advies: blijf goed luisteren naar de motor (bij 2000 rpm) en laat bij afwijkende en/of onbekende geluiden een specialist even meeluisteren.

Albert Vos